মহাকাশলৈ ভাৰতৰ মানৱ অভিযান

ভাৰতীয় মহাকাশ গৱেষণা সংস্থা বা ইছৰোৰ তত্বাৱধানত ২০২২ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহৰ ভিতৰত তিনিজন ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰাৰ প্ৰস্তুতি চলি আছে। ভাৰতৰ প্ৰযুক্তিবিদ্যাৰ উত্তৰণক বিশ্ববাসীৰ ওচৰত পুনৰবাৰ প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ সুৱৰ্ণ সুযোগগৰ লগতে সমগ্ৰ ভাৰতবাসীৰ বাবে নিসন্দেহে এয়া এক গৌৰৱৰ বিষয়। বিগত ২০১৮ চনৰ শেষাৰ্ধত ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা সেউজ সংকেত লাভ কৰা বহুচৰ্চিত এই অভিযানত তিনিজন ভাৰতীয়ক মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰিবলগীয়া মূল মহাকাশযানৰ নাম ৰখা হৈছে - "গগণযান"। গগণযানক মহাকাশলৈ কঢ়িয়াই নিব ভাৰতৰ প্ৰসিদ্ধ PSLV প্ৰক্ষেপযানখনে। 

এই প্রসংগত ইছৰোৰ চেয়াৰপাৰ্ছন ড° কৈলাশ শিবানে কয় যে গগণযান অভিযানত পাঁচৰ পৰা সাতদিন যোৰা সময়ত ভাৰতীয় মহাকাশচাৰীসকলে মহাকাশত "মাইক্রো গ্রেভিটি"ৰ লগতে আন কেইবাটাও বৈজ্ঞানিক পৰীক্ষা সম্পন্ন কৰিব। ইতিমধ্যে ইছৰোৱে PSLV প্ৰক্ষেপযানখন তৈয়াৰ কৰিবলৈ Hindustan Aeronautics Ltd (HAL)ৰ লগত এখন চুক্তিও স্বাক্ষৰিত কৰিছে। 

মূল অভিযানটোৰ আগতে এই গগণযান নামৰ স্পেচক্ৰাফ্টখন ২০২১ চনত মানৱবিহীনভাবে মহাকাশলৈ পঠিওৱা হ'ব৷ ইছৰোৱে জানিবলৈ দিয়া মতে ত্রিস্তৰীয় "হেভি লিফট লঞ্চ ভেহিক'ল GSLV MK-III" ব্যৱহাৰ কৰি গগণযানক মহাকাশলৈ উৎক্ষেপন কৰা হ'ব। ভাৰতৰ এই মানৱ মহাকাশ অভিযানত কোন তিনিজন ভাৰতীয়ক মহাকাশচাৰী ৰূপে মহাকাশলৈ প্ৰেৰণ কৰা হ'ব, সেইটো এতিয়াও নিৰ্ণয় কৰা হোৱা নাই। 

Hindustan Aeronautics Ltd, ভাৰতীয় বায়ুসেনা আৰু ইছৰোৱে যৌথভাবে মহাকাশচাৰী তিনিজন নিৰ্বাচিত কৰি ২০১৯ চনৰ শেষৰ পিনে বাঙ্গালোৰৰ প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰত তেওঁলোকৰ প্ৰশিক্ষণ আৰম্ভ কৰিব।ভাৰতৰ বহুচৰ্চিত এই মানৱ মহাকাশ অভিযানৰ লগত জড়িত ইছৰোৰ সকলো বিজ্ঞানীলৈ আমাৰ শুভকামনা থাকিল।

কিদৰে নিৰ্ণয় হ'ল বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স

বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স কিমান? এই প্রশ্নটিয়ে অগণন মানুহৰ লগতে বিজ্ঞানীসকলৰ মনকো জোকাৰি গৈছিল। এই মহাবিশ্বৰ সঠিক বয়স গণনা কৰা প্রায় অসম্ভব। বিজ্ঞানী সকলে তথাপিও গণনা কৰি উলিয়াইছে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ আনুমানিক বয়স। তাৰবাবে তেওঁলোকে কিছুমান বৈজ্ঞানিক তত্বৰ আলম লৈছে। কিন্তু কেনেদৰে বাৰু নিৰ্ণয় হৈছে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স? 

মহাবিশ্বৰ বয়স গণনাৰ ভেটি গঢ় লৈ উঠিছে "বিগ-বেঙ" বা  মহাবিস্ফোৰণৰ মাধ্যমত মহাবিশ্বৰ স্থান-কালৰ সূচনা হোৱা "মহানাদ"ৰ মূহুৰ্তটোৰ পৰাই। কাৰণ মহানাদ বা বিগ-বেঙৰ আগত সময়ৰ কোনো অস্তিত্বই নাছিল। সময় আৰু স্থানবিহীন বিগ-বেঙৰ পূৰ্ববৰ্তী অৱস্থাত বিজ্ঞানৰ ভাষাত তাত্বিক ভাবে একোৱেই নাছিল।

বিজ্ঞানৰ মতে মহাবিশ্বৰ বয়সৰ ক্ষেত্ৰত আটাইতকৈ নিৰ্ভৰযোগ্য তথ্যটো হ'ল প্ৰায় ১৩ দশমিক ৮ বিলিয়ন বছৰ। অৰ্থাৎ প্রায় ১৩৮০ কৌটি বছৰ আগতে আমাৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ জন্ম। তেন্তে কেনেদৰে গণনা কৰি উলিওৱা হ'ল বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স? বিজ্ঞানীসকলে ইয়াৰ দুটা উপায় দিছে। আৰু এই দুয়োটা বৈজ্ঞানিক পদ্ধতিৰ কৃতিত্বৰ অধিকাৰী বিজ্ঞানী এডুইন হাব'ল।

হাব'লে আগবঢ়োৱা প্রথম উপায় অনুসৰি তাৰকাৰাজ্য (Galaxy) সমূহৰ বেগ আৰু দূৰত্বৰ পৰিমাপেৰে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স নিৰ্ধাৰণ কৰিব পাৰি। হাব'লৰ তত্ব অনুযায়ী ছায়াপথ বা তাৰকাৰাজ্যবোৰ পৰস্পৰে পৰস্পৰৰ পৰা ক্ৰমে আঁতৰি গৈ আছে। তেন্তে আমি নিশ্চিত যে অতীতৰ কোনো এক বিশেষ সময়ত সকলোবোৰ তাৰকাৰাজ্যই কোনো এক বিশেষ স্থানত "একীভূত" হৈ আছিল। বর্তমান সময়ত এই দৃশ্যমান তাৰকাৰাজ্যবোৰৰ গতিবেগ, পাৰস্পৰিক দূৰত্ব আৰু ইয়াৰ লগতে মহাবিশ্বৰ সম্প্রসাৰণৰ হাৰ নিৰ্ণয় কৰি সেই বিশেষ "একীভূত" অৱস্থাৰ পৰা বৰ্তমান অৱস্থা পাবলৈ কিমান সময়ৰ প্ৰয়োজন হৈছে সেইটো অতি সহজতে গণনা কৰি উলিয়াব পাৰি। এডুইন হাব'লৰ এই তত্বৰ সহায়ত গণনা কৰি পোৱা বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স হৈছে প্রায় ১৩.৮ বিলিয়ন বছৰ।

মহাবিশ্বৰ বয়স গণনা কৰা আন এটি উপায় হ'ল প্রাচীনতম নক্ষত্রপূঞ্জ (star clusters)ৰ অনুসন্ধান কৰি সেইবোৰৰ বয়স নিৰ্ণয় কৰা, কাৰণ এই প্ৰাচীনতম নক্ষত্রপূঞ্জবোৰ মহাবিশ্বৰ আদিমতম অৱস্থাতেই সৃষ্টি হোৱা। বিজ্ঞানী সকলে আমাৰ হাতীপটি তাৰকাৰাজ্যক প্রদক্ষিণ কৰি থকা  বটিকাকাৰ (Globular) নক্ষত্রপুঞ্জ সমূহৰ মাজত এনে প্রাচীনতম মহাজাগতিক নক্ষত্ৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছে। এই নক্ষত্রপুঞ্জৰ বৃদ্ধ তৰাবোৰৰ ব্যাপক বিশ্লেষণ কৰি শেহতীয়াকৈ বিজ্ঞানীসকলে ঘোষণা কৰিছে যে ইতিপূৰ্বে তেওঁলোকে নিৰ্ণয় কৰি উলিওৱা মহাবিশ্বৰ বয়স আৰু বটিকাকাৰ নক্ষত্রপুঞ্জ সমূহৰ আধাৰত নিৰ্ণয় কৰা বয়স প্ৰায় একেই। পাৰ্থক্য মাথোন ০.২ কৌটি বছৰৰ। এই দুয়োটা গণনাৰ দ্বাৰা পোৱা তথ্যৰ মিলে বিজ্ঞানীসকলক যথেষ্ট আত্মবিশ্বাসী কৰি তুলিছে। সেয়ে তেওঁলোকে দৃঢ়তাৰে ঘোষণা কৰিছে যে আমাৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বয়স ১৩৮০-১৪০০ কৌটি বছৰ।