খিৰিকীৰে আকাশ চুবলৈ যোৱা ছোৱালীজনী

দহ বছৰীয়া এজনী ছোৱালী। লগৰ বান্ধৱীবোৰৰ লগত পখিলা খেদি সময় পাৰ কৰাৰ বয়স। পিছে ছোৱালীজনীৰ সেইবোৰত মন নাই। তৰাৰে বুটা বচা নিশাৰ আকাশত বিভোৰ হৈ তেওঁ ভাল পায়। ছোৱালীজনীৰ কথামতেই দেউতাকে তেওঁৰ বিচনাখন কোঠালীটোৰ উত্তৰ দিশে খিৰিকীৰ কাষত নতুনকৈ পাতি দিলে। উদ্দেশ্য এইয়াই যে তেওঁ যাতে নিশা শোৱাৰ সময়তো আকাশৰ তৰাবোৰৰ লগত কথা পাতিব পাৰে। সন্ধিয়াৰ পৰাই আকাশৰ তৰাবোৰৰ গতিপথ, উল্কা, পপীয়া তৰা আদি বিভিন্ন মহাজাগতিক অবয়ববোৰৰ সতেই ব্যস্ত। তেতিয়া তেওঁ বিদ্যালয়ৰ প্ৰাথমিক স্তৰৰ ছাত্ৰী। ছোৱালীজনীৰ ৰাপ দেখি তেওঁৰ দেউতাকো যথেষ্ট উৎসাহী হৈ পৰিল। এদিন এটা সাধাৰণ দূৰবীন আনি মৰমৰ জীয়েকক উপহাৰ দিলে। ছোৱালীজনীক আৰু কোনে পায় ! কম ক্ষমতা সম্পন্ন দূৰবীনটোৰেই আকাশৰ বুকুত পিটপিটাই ফুৰে। এনেদৰেই এদিন ছোৱালীজনী চৌধ্য বছৰীয়া হলহি। এইবাৰ দেউতাকে এটা সাংঘাতিক কথা চিন্তা কৰিলে। পেছাত ইলেক্ট্ৰিকেল ইঞ্জিনীয়াৰ দেউতাকে এইবাৰ ঘৰলৈ লৈ আহিল কেইখনমান লেন্স আৰু দূৰবীন সাজিবলৈ প্ৰয়োজন হোৱা অন্যান্য সামগ্ৰী সমূহ। ছোৱালীজনী যেন সামগ্ৰীবোৰৰ ওপৰত উবুৰি খাইহে পৰিব ! দেউতাকে শিকাই দিয়াৰ ধৰণেই সামগ্ৰীবোৰৰ সহায়ত তেওঁ সাজি উলিয়ালে এটা আপেক্ষিক ভাবে শক্তিশালী দূৰবীন। আস্ কি যে আনন্দ ! এই দূৰবীনটোৰে যে আকাশৰ বিভিন্ন মহাজাগতিক অবয়ববোৰ বেছি ভালকৈ দেখা পোৱা যায়। আকাশৰ প্ৰেমত বিভোৰ এই ছোৱালীজনীয়েই পৰবৰ্তী সময়ত এগৰাকী বিশ্ব প্ৰসিদ্ধ মহাকাশ বিজ্ঞানী হিচাবে পৰিগণিত হয়। তাৰকাৰাজ্যৰ ঘূৰ্ণন, কৃষ্ণ পদাৰ্থৰ আৱিষ্কাৰকে আদি কৰি মহাকাশ বিজ্ঞানক এক নতুন মাত্ৰা প্ৰদান কৰা এই মহিয়সী বিজ্ঞানী গৰাকীয়েই হ'ল ভেইৰা কুপাৰ ৰুবিন। 1928 চনৰ 23 জুলাইত ফিলাডেলফিয়াত জন্ম গ্ৰহণ কৰা ভেইৰাই আকাশৰ প্ৰতি থকা দুৰ্বাৰ হেঁপাহৰ বাবেই মহাকাশ বিজ্ঞান পঢ়িবলৈ মন মেলি যেতিয়া Pennsylvaniaৰ Swarthmore Collegeত নামভৰ্তি কৰিবলৈ গৈছিল, তেতিয়া শিক্ষানুষ্ঠানখনৰ পৰম্পৰা অনুসৰি ছোৱালী হোৱা বাবেই তেওঁৰ নামভৰ্তিত বাধা দিয়া হৈছিল। সেই সময়ত Pennsylvaniaত ছোৱালীক মহাকাশ বিজ্ঞান পঢ়িবলৈ দিয়া হোৱা নাছিল। নামভৰ্তি কৰিবলৈ অনুমতি নেপাই ভেইৰা হতাশ হৈ পৰিছিল যদিও দৃঢ়মনা এই গৰাকী নাৰীয়ে ঘৰৰ পৰা বহু আঁতৰৰ Vassar Collegeত নামভৰ্তি কৰি 1948 চনত মহাকাশ বিজ্ঞানৰ Bachelor's Degree আৰু পৰবৰ্তী সময়ত অৰ্থাৎ 1951 চনত Cornell Universityৰ পৰা একে বিষয়ত Master's Degree লাভ কৰে। এইবাৰ ভেইৰাই গৱেষণাৰ ক্ষেত্ৰলৈ আগবাঢ়ি গ'ল। তেওঁ গৱেষক হিচাবে 24 বছৰ বয়সত প্ৰকাশ কৰা প্ৰথমখন গৱেষণা পত্ৰত সেই সময়ত প্ৰতিষ্ঠা লাভ কৰা বিজ্ঞানৰ সৰ্বজন সমাদৃত মহানাদ তত্ব বা Big Bang Theoryৰ ওপৰত সন্দেহ প্ৰকাশ কৰে। তেওঁৰ মতে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডত তাৰকাৰাজ্যবোৰ মহানাদ তত্বত উল্লেখ কৰাৰ দৰেই সূষম ভাবে বিস্তাৰিত হৈ থকা নাই। ইয়াক লৈ বিজ্ঞানী সমাজত হৈ চৈ লাগে। বিভিন্ন দেশৰ বিজ্ঞ সমাজে ভেইৰাক কঠোৰ ভাবে সমালোচনা কৰে। এই সম্বন্ধে ভেইৰাই তেওঁৰ আত্মজীৱনীত লিখিছে: "My first paper got an enormous amount of publicity, unfortunately almost all negative" ভেইৰা বিচলিত হোৱা নাছিল। তেওঁ গৱেষণা আগবঢ়াই নিছিল একান্ত মনে। Georgetown Universityত গৱেষণা কৰি থাকোতে 1954 চনত তেওঁ আৱিষ্কাৰ কৰিলে যে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডত থকা বিভিন্ন তাৰকাৰাজ্য সমূহ দৃশ্যমান পদাৰ্থ সমূহৰ মহাকৰ্ষণ শক্তিৰ উপৰিও আন এক অজ্ঞাত শক্তিৰ কবলত পৰি যেনিয়ে তেনিয়ে বিস্তাৰিত হ'ব ধৰিছে। কিন্তু আচৰিত ভাবে এই শক্তিৰ উৎস দৃশ্যমান নহয়। এই অদৃশ্য শক্তিৰ উৎসই তাৰকাৰাজ্য সমূহ ঘূৰ্ণীয়মান অৱস্থাত ৰাখি বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ যেনিয়ে তেনিয়ে চটিয়াই দিছে। ভেইৰা ৰুবিনৰ এই গৱেষণাৰ আঁত ধৰিয়েই মহাকাশ বিজ্ঞানত অজান শক্তিৰ উৎসৰ উকমূকনি আৰম্ভ হয় আৰু পৰবৰ্তী পৰ্যায়ত এই অজ্ঞাত শক্তিৰ উৎসক কৃষ্ণ পদাৰ্থ বা Dark Matter বুলি অভিহিত কৰা হয়। 1954 চনৰ এই FLUCTUATIONS IN THE SPACE DISTRIUBTION OF THE GALAXIES নামৰ গৱেষণা গ্ৰন্থখনৰ বাবে ভেইৰা ৰুবিনক সন্মানীয় Doctorate Degree প্ৰদান কৰা হয়। যোৱা 25 ডিচেম্বৰ, 2016ত এই 88 বছৰীয়া মহীয়সী বিজ্ঞানী গৰাকীৰ পৰলোক প্ৰাপ্তি ঘটে। তেখেতৰ মৃত্যুত আমি মৰ্মাহত।