"বৃহস্পতি গ্ৰহই বাৰু সঁচাকৈয়ে সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰেনে ?"
প্ৰশ্নটো তাৎক্ষণিক ভাবে অবান্তৰ যেন লাগিলেও বিশ্বৰ বিজ্ঞানীসকলক বহুদিন ধৰি এই প্ৰশ্নটোৱে বাৰুকৈয়ে আমনি কৰি আহিছিল। শেহতীয়া ভাবে নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলে অনুসন্ধান কৰি পোৱা তথ্যই আমাৰ দৰে সাধাৰণ মানুহৰ চকু কপালত তুলিছে। তেখেতসকলৰ মতে বৃহস্পতি গ্ৰহই সূৰ্যক কেন্দ্ৰ কৰি ঘুৰাৰ সলনি সূৰ্যৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ এক শূন্য স্থানক কেন্দ্ৰ কৰিহে আবৰ্তন কৰি আছে। কথাটো বুজিবৰ বাবে আমি Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰ নামৰ বলবিজ্ঞানৰ এটা ধাৰণাৰ লগত পৰিচিত হ'ব লাগিব। যেতিয়া ভিন্ন ভৰৰ দুটা পদাৰ্থৰ এটাই আনটোৰ চৌদিশে ঘুৰিবলৈ ধৰে বা ঘুৰাৰ চেষ্টা কৰে, তেতিয়া কম ভৰৰ পদাৰ্থটো বেছি ভৰৰ পদাৰ্থটোৰ চৌদিশে নুঘুৰি দুয়োটা পদাৰ্থই এটা Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰৰ চাৰিওফালে ঘুৰিবলৈ ধৰে। উদাহৰণ স্বৰূপে যেতিয়া জোনবায়ে পৃথিৱীৰ চাৰিওফালে প্ৰদক্ষিণ কৰে, তেতিয়া জোনবায়ে পৃথিবীক কেন্দ্ৰ কৰি নুঘুৰি পৃথিৱী আৰু জোনবায় উভয়ে এটা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰৰ চৌপাশেহে ঘুৰি থাকে। এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো বেছি ভৰৰ পদাৰ্থটোৰ ওচৰত থাকে। যদিহে আনটো পদাৰ্থও তুলনামূলক ভাবে অধিক ভৰযুক্ত হয়, তেন্তে উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পদাৰ্থ দুটাৰ মাজৰ কোনো এক শূন্য স্থানত অৱস্থান কৰে। জোনবায়ে পৃথিৱীৰ চৌদিশে আবৰ্তন কৰাৰ সময়ত এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ কেন্দ্ৰৰ পৰা 4670 কিমি আঁতৰত থাকে। যিহেতু পৃথিৱীৰ ব্যাসাৰ্ধ 6378 কিমি, সেয়ে এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ ভিতৰতেই অৱস্থিত। সেই দিশৰ পৰা চালে জোনবায়ে প্ৰকৃতাৰ্থত পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰে। একেদৰেই পৃথিৱীকে আদি কৰি আন সাতটা গ্ৰহয়ো সূৰ্যৰ চৌদিশে প্ৰদক্ষিণ কৰে। এতিয়া এটা প্ৰশ্ন আপুনি নিজকে কৰিব পাৰে আৰু সেইটো হ'ল : যদিহে জোনবাইটো আকাৰত দুই বা তিনিগুণ ডাঙৰ হ'লহেতেন, তেতিয়া এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ ভিতৰত অৱস্থিত হৈ থাকিলহেতেননে ? নিশ্চয় নেথাকিল হেতেন। থিক এনে এটি ঘটনাই সংঘটিত হৈছে সূৰ্য আৰু বৃহস্পতি গ্ৰহৰ ক্ষেত্ৰত। ভৰৰ দিশৰ পৰা বৃহস্পতিৰ ভৰ অতি বেছি হোৱা বাবে বৃহস্পতি আৰু সূৰ্যৰ Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো সূৰ্যৰ কেন্দ্ৰৰ পৰা বহুত দূৰত (সূৰ্যৰ পৃষ্ঠৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ) এক শূন্য স্থানত অৱস্থিত। ফলস্বৰূপে বৃহস্পতি গ্ৰহই সূৰ্যক কেন্দ্ৰ কৰি ঘুৰাৰ সলনি সূৰ্যৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ এক শূন্য স্থানক কেন্দ্ৰ কৰি আবৰ্তন কৰি আছে।
প্ৰশ্নটো তাৎক্ষণিক ভাবে অবান্তৰ যেন লাগিলেও বিশ্বৰ বিজ্ঞানীসকলক বহুদিন ধৰি এই প্ৰশ্নটোৱে বাৰুকৈয়ে আমনি কৰি আহিছিল। শেহতীয়া ভাবে নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলে অনুসন্ধান কৰি পোৱা তথ্যই আমাৰ দৰে সাধাৰণ মানুহৰ চকু কপালত তুলিছে। তেখেতসকলৰ মতে বৃহস্পতি গ্ৰহই সূৰ্যক কেন্দ্ৰ কৰি ঘুৰাৰ সলনি সূৰ্যৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ এক শূন্য স্থানক কেন্দ্ৰ কৰিহে আবৰ্তন কৰি আছে। কথাটো বুজিবৰ বাবে আমি Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰ নামৰ বলবিজ্ঞানৰ এটা ধাৰণাৰ লগত পৰিচিত হ'ব লাগিব। যেতিয়া ভিন্ন ভৰৰ দুটা পদাৰ্থৰ এটাই আনটোৰ চৌদিশে ঘুৰিবলৈ ধৰে বা ঘুৰাৰ চেষ্টা কৰে, তেতিয়া কম ভৰৰ পদাৰ্থটো বেছি ভৰৰ পদাৰ্থটোৰ চৌদিশে নুঘুৰি দুয়োটা পদাৰ্থই এটা Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰৰ চাৰিওফালে ঘুৰিবলৈ ধৰে। উদাহৰণ স্বৰূপে যেতিয়া জোনবায়ে পৃথিৱীৰ চাৰিওফালে প্ৰদক্ষিণ কৰে, তেতিয়া জোনবায়ে পৃথিবীক কেন্দ্ৰ কৰি নুঘুৰি পৃথিৱী আৰু জোনবায় উভয়ে এটা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰৰ চৌপাশেহে ঘুৰি থাকে। এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো বেছি ভৰৰ পদাৰ্থটোৰ ওচৰত থাকে। যদিহে আনটো পদাৰ্থও তুলনামূলক ভাবে অধিক ভৰযুক্ত হয়, তেন্তে উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পদাৰ্থ দুটাৰ মাজৰ কোনো এক শূন্য স্থানত অৱস্থান কৰে। জোনবায়ে পৃথিৱীৰ চৌদিশে আবৰ্তন কৰাৰ সময়ত এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ কেন্দ্ৰৰ পৰা 4670 কিমি আঁতৰত থাকে। যিহেতু পৃথিৱীৰ ব্যাসাৰ্ধ 6378 কিমি, সেয়ে এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ ভিতৰতেই অৱস্থিত। সেই দিশৰ পৰা চালে জোনবায়ে প্ৰকৃতাৰ্থত পৃথিৱীক প্ৰদক্ষিণ কৰে। একেদৰেই পৃথিৱীকে আদি কৰি আন সাতটা গ্ৰহয়ো সূৰ্যৰ চৌদিশে প্ৰদক্ষিণ কৰে। এতিয়া এটা প্ৰশ্ন আপুনি নিজকে কৰিব পাৰে আৰু সেইটো হ'ল : যদিহে জোনবাইটো আকাৰত দুই বা তিনিগুণ ডাঙৰ হ'লহেতেন, তেতিয়া এই উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো পৃথিৱীৰ ভিতৰত অৱস্থিত হৈ থাকিলহেতেননে ? নিশ্চয় নেথাকিল হেতেন। থিক এনে এটি ঘটনাই সংঘটিত হৈছে সূৰ্য আৰু বৃহস্পতি গ্ৰহৰ ক্ষেত্ৰত। ভৰৰ দিশৰ পৰা বৃহস্পতিৰ ভৰ অতি বেছি হোৱা বাবে বৃহস্পতি আৰু সূৰ্যৰ Barycenter বা উমৈহতীয়া কেন্দ্ৰটো সূৰ্যৰ কেন্দ্ৰৰ পৰা বহুত দূৰত (সূৰ্যৰ পৃষ্ঠৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ) এক শূন্য স্থানত অৱস্থিত। ফলস্বৰূপে বৃহস্পতি গ্ৰহই সূৰ্যক কেন্দ্ৰ কৰি ঘুৰাৰ সলনি সূৰ্যৰ পৰা যথেষ্ট আঁতৰৰ এক শূন্য স্থানক কেন্দ্ৰ কৰি আবৰ্তন কৰি আছে।
তলৰ লিংকটো খুলি চাব পাৰে: http://www.express.co.uk/news/science/693961/Jupiter-the-sun-NASA-image-gif
No comments:
Post a Comment