Wednesday 7 June 2023

মহাকৰ্ষণীয় তৰংগৰ বেগ


প্ৰায় ১৩০ নিযুত বছৰ আগতে মহাবিশ্বৰ কোনোবা এক স্থানত অৱস্থিত এখন তাৰকাৰাজ্যৰ দুটা তৰাৰ মাজত প্ৰচণ্ড সংঘৰ্ষ হৈছিল। সংঘৰ্ষটো ইমানেই ভয়ানক আছিল যে ই মহাকৰ্ষণীয় তৰংগৰ ওপৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ প্ৰভাৱ পেলাইছিল। সেই সময়ত, নক্ষত্ৰ দুটাৰ বিস্ফোৰণত সৃষ্টি হোৱা মহাকৰ্ষণীয় তৰংগ আৰু নক্ষত্ৰ দুটাৰ পৰা নিৰ্গত পোহৰে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডজুৰি একেলগেই ভ্ৰমণ কৰিছিল। 

বিগত ২০২২ চনৰ ১৭ আগষ্টৰ ৰাতিপুৱা ৬:৪১ বজাত মহাকৰ্ষণীয় তৰংগ আৰু নক্ষত্ৰ দুটাৰ পৰা নিৰ্গত পোহৰ একেলগে আহি পৃথিৱীত উপস্থিত হৈছিল। এই পৰিঘটনাটোক "মাল্টিমেচেঞ্জাৰ জ্যোতিৰ্বিজ্ঞান"ৰ আৰম্ভণি হিচাপে গণ্য কৰা হৈছে। জ্যোতিৰ্বিজ্ঞানীসকলে যেন এই মুহূৰ্তটোৰ বাবেই অপেক্ষা কৰি আছিল। 

আমি সকলোৱে জানো যে পোহৰে গতিৰ এক সীমা মানি চলে। এই গতিৰ সীমা প্ৰতি ছেকেণ্ডত প্ৰায় তিনি লাখ কিলোমিটাৰ। ব্ৰহ্মাণ্ডত একোৱেই আজীৱন একে গতিত ভ্ৰমণ কৰিব নোৱাৰে। কিন্তু আমোদজনক ভাৱে, মাধ্যাকৰ্ষণে কিন্তু একে গতিতেই ভ্ৰমণ কৰি থাকিব পাৰে। এসময়ত নিউটনে ভাবিছিল যে সময় সদায় একে গতিতেই আগবাঢ়ে। কিন্তু পিছলৈ আইনষ্টাইনে দেখুৱাইছিল যে সময় আপেক্ষিক। যিকোনো তথ্যৰ গতি সীমিত। তেহেলৈ ই পোহৰ কঢ়িয়াই অনা ফ'টনেই হওঁক বা মহাকৰ্ষণ। 

উইচকনচিন-মিলৱাকি বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পদাৰ্থবিজ্ঞানী জুলিয়ান ক্ৰেইটনে কৈছে যে মহাকৰ্ষণীয় তৰংগৰ গতি বিদ্যুতচুম্বকীয় তৰংগৰ গতিৰ সমান কিয়নো এই দুয়োটাই তথ্যৰ গতিত ভ্ৰমণ কৰিব পাৰে। কিন্তু মাধ্যাকৰ্ষণে কিয় পোহৰৰ লগত একে গতিত ভ্ৰমণ কৰে?

ক্ৰেইটনে বৰ্ণনা কৰিছিল যে বৈদ্যুতিক চুম্বক ক্ষেত্ৰ এখনত যেতিয়া ইলেকট্ৰণ এটা জোকাৰ খায়, তেতিয়া ই বৈদ্যুতিক ক্ষেত্ৰখনত এক পৰিৱৰ্তন সৃষ্টি কৰে আৰু এই পৰিবৰ্তনৰ তথ্য পোহৰৰ বেগত বিয়পি পৰে। মাধ্যাকৰ্ষণেও থিক একেধৰণেই কাম কৰে। ইলেকট্ৰণৰ সলনি যদিহে ভৰযুক্ত কণা এটাক মহাকৰ্ষণীয় ক্ষেত্ৰ এখনত জোকাৰি দিয়া হয়, তেন্তে ই মহাকৰ্ষণীয় ক্ষেত্ৰখনৰ এক তাৎক্ষণিক পৰিৱৰ্তন আনিব। ফলস্বৰূপে সৃষ্টি হোৱা মহাকৰ্ষণীয় তৰংগবোৰো বৈদ্যুতিক ক্ষেত্ৰখনৰ ফোটন কণিকাবোৰৰ বেগতেই গতি কৰিব।

No comments:

Post a Comment