পৰ্যবেক্ষণযোগ্য বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডখনত প্ৰায় ১০^৮০টা পৰমাণু আছে, আৰু ইয়াৰে বেছিভাগেই সৰল হাইড্ৰজেন পৰমাণু যিবোৰ মাত্ৰ এটা প্ৰ’টন আৰু এটা ইলেক্ট্ৰনেৰে নিৰ্মিত। কোৱাণ্টাম ৰূপান্তৰণে (ট্ৰানজিচন) আমাৰ বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বহুতো কাৰ্য পাৰমাণৱিক আৰু আণৱিক স্তৰত নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। প্ৰ’টন, নিউট্ৰন আৰু ইলেক্ট্ৰনৰ দৰে পদাৰ্থ কণাবোৰে উমৈহতীয়াকৈ এক নিৰ্দিষ্ট ধৰণে কাম কৰে। ফলস্বৰূপে পৰমাণু আৰু ইয়াৰ উপাদানসমূহে কোৱাণ্টাম বলবিজ্ঞানৰ নিয়ম অনুসৰি নিজকে সজ্জিত কৰিব পাৰে। যেনে, বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ আটাইতকৈ সৰল হাইড্ৰজেন পৰমাণুবোৰৰ শক্তিৰ মাত্ৰা কমি গ'লে অৱলোহিত ৰশ্মি, অতিবেঙুনীয়া আৰু দৃশ্যমান ৰশ্মি বিকিৰণ কৰে।
হাইড্ৰজেন পৰমাণুৰ এটা বিশেষ কোৱাণ্টাম ৰূপান্তৰণ আছে য’ত হাইড্ৰজেন পৰমাণু এটাই ২১ ছে.মি. তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ বিশেষ ধৰণৰ পোহৰৰ বৰ্ণালী নিৰ্গত কৰে। এই পৰিঘটনাটোৱে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ বুকুত তিৰবিৰাই থকা তৰাবোৰে লুকুৱাই ৰখা বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ অযুত ৰহস্য উন্মোচনৰ ক্ষেত্ৰত মূখ্য ভূমিকা গ্ৰহণ কৰিছে।
এই যাদুকৰী ২১ ছে.মি. তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ লগত দুটা কোৱাণ্টাম প্ৰক্ৰিয়া জড়িত হৈ আছে। প্ৰথম কোৱাণ্টাম প্ৰক্ৰিয়াটো অবিৰত আৰু দ্বিতীয় কোৱাণ্টাম প্ৰক্ৰিয়াটো বিচ্ছিন্ন। অবিৰত কোৱাণ্টাম প্ৰক্ৰিয়াই সূৰ্যৰ দৰে তৰাবোৰৰ পৰা নিৰ্গত তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ পোহৰ উৎপন্ন কৰে। পোহৰৰ বিভিন্ন তৰংগদৈৰ্ঘ্য বিশ্লেষণ কৰি এই কোৱাণ্টাম প্ৰক্ৰিয়াবোৰ বুজি পোৱাতো সম্ভৱ। পোহৰৰ এই তৰংগদৈৰ্ঘই তৰাবোৰৰ গভীৰতাত লুকাই থকা তথ্যবোৰ বিজ্ঞানীসকলক যোগান ধৰে।
পৰমাণুবোৰৰ প্ৰথম শক্তি স্তৰত কেবল দুটা ইলেক্ট্ৰন ধৰি ৰখাটোহে সম্ভৱ। দ্বিতীয় স্তৰটো ২s আৰু ২p কক্ষপথৰে (অৰবিটেল) গঠিত যিয়ে মুঠ আঠটা ইলেকট্ৰণ ৰাখিব পাৰে। অৱশ্যে একে শক্তিৰ স্তৰৰ ভিতৰতো বিভিন্ন ধৰণৰ কক্ষপথৰ মাজত শক্তিৰ পাৰ্থক্য থাকে। প্ৰ’টন আৰু ইলেকট্ৰণ একত্ৰিত হ’লে হাইড্ৰ’জেন পৰমাণুৰ যি কোৱাণ্টাম ৰূপান্তৰণ ঘটে, তাৰফলত ২১ ছে.মি. তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ ফ’টন নিৰ্গত হয়। এই কোৱাণ্টাম ৰূপান্তৰ হ’বলৈ বহু সময় লাগে।
যেতিয়াই নতুন তৰা সৃষ্টি হয়, তেতিয়াই তৰাটোৰ মূল উপাদান হাইড্রোজেন পৰমাণু আয়নিত হয় আৰু ২১ ছে.মি. তৰংগ দৈৰ্ঘৰ ফোটন কণা বিকিৰণ কৰে। ২১ ছে.মি. তৰংগদৈৰ্ঘ বিকৰণৰ বিষয়টো আমাৰ মহাবিশ্বৰ তাৰকা গঠনৰ ইতিহাস অধ্যয়ন কৰাৰ বাবে তথা বিগ বেং বা মহানাদৰ পিছতেই সৃষ্টি হোৱা হাইড্রোজেন পৰমাণু সম্বন্ধে বিস্তাৰিত অধ্যয়নৰ বাবে অতিশয় উপযোগী।
No comments:
Post a Comment