গ্রহৰ তালিকাৰ পৰা আঁতৰাই প্লুটোক কিয় বাওনা গ্ৰহ হিচাবে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হ'ল ?

1930 খৃষ্টাব্দৰ 23 জানুৱাৰীৰ দিনা বিজ্ঞানী ক্লাইড ডব্লিউ টমবাউয়ে একে বৰ্ষৰ 18 জানুৱাৰীৰ নিশা টেলিস্কোপিক কেমেৰাৰে সংগ্ৰহ কৰা এখন আলোক চিত্রৰ সহায়ত প্লুটো গ্ৰহটো আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰিবলৈ এই গ্ৰহটোক সময় লাগে ২৪৮ বছৰ। সূৰ্যৰ পৰা প্লুটোৰ গড় দূৰত্ব প্ৰায় ৬০০ কোটি কিলোমিটাৰ, অৰ্থাৎ পৃথিৱী আৰু সূৰ্যৰ মাজৰ গড় দূৰত্বৰ 40 গুণ। নিজৰ কক্ষপথত প্লুটোৰ গতি প্ৰতি ছেকেণ্ডত মাত্ৰ 4.7 কিলোমিটাৰ। পৃথিৱীয়ে সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰোতে কক্ষপথত পৃথিৱীৰ বেগ প্ৰতি ছেকেণ্ডত প্ৰায় 29 কিলোমিটাৰ। অৰ্থাৎ পৃথিৱীৰ তুলনাত প্লুটোৰ গতি অতি লেহেমীয়া। ইয়াৰ তিনিটা উপগ্ৰহও আছে। এই উপগ্ৰহ কেইটা হ'ল: চেৰণ, নিক্স আৰু হাইড্ৰা।সূৰ্যৰ পৰা প্লুটোৰ দূৰত্ব প্ৰায় 600 কোটি কিলোমিটাৰ, অৰ্থাৎ পৃথিৱী আৰু সূৰ্যৰ মাজৰ গড় দূৰত্বৰ 40 গুণ।নিজৰ কক্ষপথত প্লুটোৰ গতি প্ৰতি ছেকেণ্ডত মাত্ৰ 4.7 কিলোমিটাৰ। পৃথিৱীয়ে সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰোতে কক্ষপথত পৃথিৱীৰ বেগ প্ৰতি ছেকেণ্ডত প্ৰায় 29 কিলোমিটাৰ। অৰ্থাৎ পৃথিৱীৰ তুলনাত প্লুটোৰ গতি অতি লেহেমীয়া। ইয়াৰ তিনিটা উপগ্ৰহও আছে। এই উপগ্ৰহ কেইটা হ'ল: চেৰণ, নিক্স আৰু হাইড্ৰা। প্লুটোৰ আৱিষ্কাৰৰ সময়ত ইয়াক সৌৰজগতৰ নৱম গ্ৰহ হিচাবে আখ্যা দিয়া হৈছিল যদিও 2006 চনৰ আগষ্ট মাহত International Astronomical Union (IAU)ৰ বিজ্ঞানী সকলে প্লুটোক গ্ৰহৰ তালিকাৰ পৰা আঁতৰাই আনি "বাওনা গ্ৰহ" বুলি শ্ৰেণীবদ্ধ কৰে। এইখিনিতেই আমাৰ মনলৈ অহা প্ৰশ্নটো হ'ল- কিহৰ বাবে প্লুটো গ্ৰহ নহয়? বিশ্বৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বৰ্তমানলৈকে প্লুটো গ্ৰহ নে বাওনা গ্ৰহ, এই বিষয়ে বাদানুবাদ চলি আছে। আমি সেই বিতৰ্ক এৰাই উভতি আহিছো মূল প্ৰসংগটোলৈ। প্লুটো আকাৰত তেনেই সৰু এটি সৌৰজাগতীয় উপাদান। বিজ্ঞানী সকলৰ গণনা অনুসৰি প্লুটোৰ কক্ষপথ নেপচুনৰ কক্ষপথৰ দুগুণ দূৰত্বত থাকিব লাগিছিল। কিন্তু ইয়াৰ কক্ষপথ তাৰ সলনি নেপচুনৰ প্ৰায় কাষতেই অৱস্থিত। কক্ষপথত আগুৱাই যাওঁতে এটা পর্যায়ত প্লুটো নেপচুনৰ কক্ষপথৰ ভিতৰেদি সোমাই আহি সূৰ্যৰ চৌপাশে ঘুৰিবলৈ ধৰে। প্লুটোৰ এটি উপগ্রহ চাৰণ আকাৰত প্লুটোৰ প্ৰায় সমকক্ষ। উপগ্ৰহ হ'বলৈ প্ৰয়োজনীয় সৌৰজগতৰ সাধাৰণ নিয়ম ভংগ কৰি প্লুটো আৰু চাৰণ দুয়ো পৰস্পৰে এটি উমৈহতীয়া ভৰকেন্দ্ৰৰ চাৰিওফালে ঘুৰি থাকে। ইয়াৰ ফলত বিজ্ঞানী সকল দোমোজাত পৰে কাৰণ উমৈহতীয়া ভৰকেন্দ্ৰৰ চৌদিশে আবৰ্তন কৰি থকা এই দুই সৌৰজগতৰ উপাদানৰ কোনটো গ্ৰহ বা কোনটো উপগ্ৰহ- নিৰ্দিষ্টকৈ কোৱা টান। এই সমস্যাৰ পৰা মুক্তি পাবলৈ বিজ্ঞানী সকলে প্লুটো আৰু ইয়াৰ উপগ্ৰহ (!) কেইটাক "আন্ত:গ্রহ" বা বাওনা গ্ৰহ বুলি অভিহিত কৰে। কোনো কোনো বিজ্ঞানীয়ে আকৌ প্লুটোৰ পৰিয়ালটো "ভ্রাম্যমান গ্রহাণু" বুলিও ক'ব খোজে। বিজ্ঞানী সকলে শেষত সকলো জল্পনা-কল্পনাৰ ওৰ পেলাই 2006 চনৰ আগষ্ট মাহত প্লুটো আৰু ইয়াৰ পৰিয়ালৰ সদস্য কেইটা যেনে চাৰণ, নিক্স আৰু হাইড্ৰাক গ্রহৰ তালিকাৰ পৰা আঁতৰাই আনি বাওনা গ্ৰহ হিচাবে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰে।