অকৃতজ্ঞ মানুহ আৰু ইটো সিটো

জীৱনত এনে কিছুমান প্রশ্নৰ উদয় হয় যাৰ উত্তৰ কেতিয়াও পোৱা নেযায়, কিছু এনে ভুল হৈ যায় যাৰ শুধৰণী কেতিয়াও নহয় আৰু কিছু এনে কষ্ট অথবা যন্ত্ৰণা থাকে যাক কাৰো আগত কেতিয়াও প্ৰকাশ কৰা নহয়। বন্ধু বা প্ৰিয়জনেই সততে তেওঁৰ কৰ্ম বা ব্যৱহাৰেৰে আমাক কষ্ট দিয়ে। সেয়ে হয়তো আমি প্ৰত্যেকেই একোজন এনে লোক বাচি লোৱা উচিত, যিজনে দিয়া মনোকষ্টও সহজতে সহ্য কৰিব পৰা যায়। সেয়ে জ্ঞানীলোকেও কৈ গৈছে, "বোবা লোক এজনে আপোনাক বিৰক্ত কৰিব পাৰে সঁচা, কিন্তু হৃদয়খন থানবান কৰি পেলাব পৰা তিতা মাতেৰে আপোনাক কেতিয়াও আঘাত নিদিয়ে।"

মানুহ বৰ আচৰিত প্ৰাণী। এক বিশেষ পৰিস্থিতিত কোনোবাজন মানুহৰ ব্যৱহাৰত আপুনি যেনেদৰে আপুনি আনন্দিত হৈ পৰিব পাৰে, থিক একেই পৰিবেশত আন এজন মানুহৰ ব্যৱহাৰ বা কৰ্মকাণ্ডত আপুনি ব্যথিত হৈ পৰিবও পাৰে। মানুহ মাত্ৰেই কামকাজ বা ব্যৱহাৰৰ তাৰতম্য হোৱাটো ডাঙৰ কথা নহয়। আচল কথাটো হ'ল মানবীয় গুণখিনিহে। জীৱনৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ সম্পদেই হ'ল মানবীয় গুণ, যাৰ অবিহনে মানুহৰ জীৱন পশুতুল্য। ধৈৰ্য, সততা, প্ৰেম, আচাৰ ব্যৱহাৰ, পৰোপকাৰিতা, কৃতজ্ঞতা আদিবোৰেইতো মানবীয় গুণ। 

কিন্তু কেতিয়াবা মনলৈ প্রশ্ন আহে, আমি কি সঁচাকৈয়ে মানুহ? মূল্যবোধহীন জীৱনাদৰ্শক আদৰি লৈ অৰ্থ, ভোগবাদ আৰু বস্তুবাদী মানসিকতাতে গঢ় লোৱা একাংশ মানুহক দেখিলে মনলৈ প্ৰশ্ন আহে যে মানুহৰ মাজত বিদ্যমান হৈ থাকিবলগীয়া মানবীয় গুণবোৰ কি আমাৰ সমাজৰ একাংশ মানুহৰ হৃদয়ৰ পৰা একেবাৰেই লুপ্ত হৈ গ'ল? মানুহবোৰ ইমান অকৃতজ্ঞ আৰু স্বাৰ্থপৰ কিয়? 

অকৃতজ্ঞ আৰু স্বাৰ্থপৰ বহুজন লোকে ব্যক্তিগত ভাবে আমাকো বিভিন্ন সময়ত মনোকষ্ট দিছে। তেওঁলোকৰ ভিতৰত কোনোবাজন হয়তো ছদ্মবেশী বন্ধু, আন কোনোবাজন প্ৰতিবেশী। কোনোবাজন হয়তো সহকৰ্মী বন্ধু, আন কোনোবাজন বুকুৰ কুটুম। কোনোবাজন উচ্চ শিক্ষিত, আনজন হয়তো অৰ্ধ শিক্ষিত। তেওঁলোক প্ৰতিজনকেই তেওঁলোকৰ বিপদৰ সময়ত হাত আগবঢ়াইছো অথচ আমাৰ বিপদৰ সময়ত তেওঁলোকে নিৰাপদ দূৰত্বত থাকি মৌনব্ৰতী হোৱাৰ ভাওঁ দিয়া দেখিছোঁ। 

কেতিয়াবা আকৌ ভাবো - হয়তো মানুহৰ পৰা বেছিকৈ আশা কৰিছোঁ। হয়তো বন্ধু-বান্ধৱৰ মাজত বা হাটে বজাৰে লগ পোৱা অজস্ৰজনৰ মাজত কিবা এটা "দুস্প্ৰাপ্য"ৰ সন্ধানত মই হাবাথুৰি খাই ভাগৰি পৰিছোঁ। হয়তো কেতিয়াবা আপুনিও মোৰ দৰেই খুব অসহায় অনুভৱ কৰিব যেতিয়া আপোনাৰ সুখ-দুখ, বেদনা-হতাশা আদিৰ প্ৰতি আপোনাৰ ছদ্মবেশী বন্ধু, প্ৰতিবেশী বা সমকৰ্মীসকল প্ৰতিক্ৰিয়াহীন হৈ পৰিব। তেতিয়া কিছু অব্যক্ত  কথা মনৰ গভীৰতাতেই স্মৃতি হিচাবে ৰৈ যাব আৰু এসময়ত একোটা হুমুনিয়য়াহ হৈ আপোনাকো জোকাৰি যাব প্ৰতিনিয়ত ভাবেই…!

"নদীর এপার কহে ছাড়িয়া নিশ্বাস,

ওপারেতে সর্বসুখ আমার বিশ্বাস।

নদীর ওপার বসি দীর্ঘশ্বাস ছাড়ে;

কহে, যাহা কিছু সুখ সকলি ওপারে।"

--কবিগুৰু ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰ।