মাধ্যাকৰ্ষণ বলে পোহৰক বেঁকা কৰিব পাৰেনে?

 

মাধ্যাকৰ্ষণ বলে পোহৰক বেঁকা কৰিব পাৰেনে? অতি বিশাল ভৰযুক্ত নক্ষত্ৰ বা কৃষ্ণগহ্বৰে পোহৰক সঁচাকৈয়ে আকৰ্ষণ কৰেনে? বিজ্ঞানীসকলৰ মতে বিশাল নক্ষত্ৰ বা কৃষ্ণগহ্বৰে পোহৰক বেঁকা কৰিব নোৱাৰে, বৰং পোহৰ সদায় সৰল ৰৈখিক দিশেৰেই গতি কৰে। অতি শক্তিশালী মাধ্যাকৰ্ষণ ক্ষেত্ৰ এখনৰ প্ৰভাৱত পোহৰে যাতায়ত কৰা পথটোহে স্থান-কালৰ বক্ৰতাৰ  বাবে বেঁকা হয়। 

বন্দুকৰ গুলী এটা বন্দুকৰ নলীটোৰ মাজেৰে সদায় পোন পথেৰে আগবাঢ়ে। ধৰি লোৱা হ'ল যে বন্দুকৰ নলীটো “U" আকৃতিৰ অথবা সামান্য বেঁকা। তেনে ক্ষেত্ৰত গুলীটো সৰল ৰৈখিক দিশেৰে যাত্ৰা কৰাৰ সলনি বন্দুকৰ নলীটোৰ বেঁকা বা “U" আকৃতিৰ বক্ৰ পথেৰেই আগবাঢ়ি যাব। কিন্তু গুলীটোৰ দৃষ্টিকোণৰ পৰা চালে গুলীটো সদায় সৰল ৰৈখিক দিশতেই গতি কৰি থাকিব।

সকলো বস্তুকে গতিৰ বাবে এটা মাধ্যমৰ প্ৰয়োজন, পোহৰৰ ক্ষেত্ৰতো একেই কথা। পোহৰ মহাকাশ বা বায়ুশূণ্য মাধ্যম এটাৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰে। আৰু এই মহাকাশ সাধাৰণতে এক সমতল ক্ষেত্ৰ। কিন্তু বিশাল ভৰৰ কোনো মহাজাগতিক বস্তু যেনে বিশালাকাৰ নক্ষত্ৰ বা কৃষ্ণগহ্বৰৰ মাধ্যাকৰ্ষণে ইয়াৰ চৌপাশৰ স্থান আৰু কালক বক্ৰ কৰি তোলে। এনে বক্ৰ স্থানৰ মাজেৰে পোহৰ পাৰ হৈ গ'লে পোহৰক বেঁকা হৈ পৰা যেন লাগে। ইয়াত পোহৰৰ সলনি আপুনি বা মই যদি পোহৰৰ দৰে গতি কৰিলোহেতেন, তেন্তে আমি এনে অনুভব কৰিলোহেতেন যে আমি এটা পোন বা সৰল ৰৈখিক পথেৰেই গৈ আছো। স্থান-কালৰ বক্ৰতা আমি অনুভবেই নকৰিম।

বহুতেই ভাবে যে মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ বাবে পোহৰ বেঁকা হয়। আচলতে এইটো এটা ভুল ধাৰণা। পোহৰৰ মৌলিক কণা হ’ল ফ’টন আৰু ইয়াৰ ভৰ শূন্য। শূন্য ভৰৰ বস্তু এটাৰ ওপৰত মাধ্যাকৰ্ষণৰ কোনো প্ৰভাৱ নপৰে। কোনো বস্তু মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ দ্বাৰা আকৰ্ষিত হ’বলৈ হ’লে ইয়াৰ ভৰ থাকিবই লাগিব। যিহেতু পোহৰৰ ভৰ নাই, সেয়েহে পোহৰে ৩ লাখ কিলোমিটাৰ প্ৰতি ছেকেণ্ড বেগত যাত্ৰা কৰিব পাৰে। পোহৰৰ এই অবিশ্বাস্য বেগৰ একমাত্ৰ কাৰণটোৱেই হ’ল যে পোহৰৰ কোনো ভৰ নাই।

কোনো বস্তুৰ ভৰৰ বাবে মহাকাশ (স্থান-কাল) বক্ৰ হ’লে সেই বক্ৰতাই মাধ্যাকৰ্ষণ। এই দিশৰ পৰা চালে মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিয়ে পোহৰৰ পথটোহে বেঁকা কৰে। মহাজাগতিক কোনো বস্তুটোৰ ভৰৰ বাবে মহাকাশত সৃষ্টি হোৱা বক্ৰতাইহে মূলতঃ পোহৰৰ পথটো বেঁকা কৰে, পোহৰ নহয়।