Monday 23 November 2015

মৃত্যু পথৰ যাত্ৰী: বিটলজুইচ বা আৰ্দ্ৰা নক্ষত্ৰ


পৃথিৱীৰ পৰা প্ৰায় 600 আলোকবৰ্ষ দূৰৰ কালপুৰুষ তাৰকামণ্ডলৰ দ্বিতীয় উজ্জ্বলতম নক্ষত্ৰটো হ'ল বিটলজুইচ। ভাৰতত এই নক্ষত্ৰটোক আৰ্দ্ৰা নক্ষত্ৰ বুলি কোৱা হয়। শীতকালৰ সন্ধিয়াৰ আকাশত এই নক্ষত্ৰ বা তৰাটো এটি উজ্জ্বল ৰঙা তৰা হিচাবে পুব আকাশত উদিত হয়। কালপুৰুষ চিনি পালে এই তৰাটো আকাশত সহজেই চিনি উলিয়াব পাৰি। এই তৰাটো আমাৰ সূৰ্যতকৈ প্ৰায় 1000 গুণ ডাঙৰ আৰু ইয়াৰ উজ্জ্বলতাও সূৰ্যতকৈ প্ৰায় 1,00,000 গুণে বেছি। এই পৰিসংখ্যাৰ পৰাই সহজে অনুমান কৰিব পাৰি যে এই তৰাটো আকাৰত কিমান ডাঙৰ। বিজ্ঞানীসকলে নিৰ্ধাৰণ কৰা মতে এই তৰাটোৰ ভৰ সূৰ্যৰ ভৰৰ প্ৰায় 25 গুণ। এই তৰাটো 10 মিলিয়ন বছৰৰ আগতে জন্ম হৈছিল। সেই দিশৰ পৰা বিটলজুইচ এটা তজবজীয়া যুৱ তৰাহে মাত্ৰ। অথচ আপেক্ষিক ভাৱে ডেকা বয়সতেই মৃত্যুৰ পিনে তিলতিলকৈ আগবাঢ়িছে এই তৰাটো। প্ৰকৃততে অতি বৃহৎ ভৰৰ তৰাবোৰৰ নিউক্লিয় ইন্ধন হাইড্ৰজেন, অত্যাধিক হাৰত নিউক্লিয় সংযোজন বিক্ৰিয়াত হিলিয়ামলৈ আৰু তাৰপিছত পৰ্যায়ক্ৰমে হিলিয়ামতকৈ গধুৰ মৌললৈ সলনি হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াটো তৰাবোৰৰ কেন্দ্ৰভাগত লোৰ পৰমাণু সৃষ্টি হোৱালৈ চলি থাকে। ইয়াৰ পিছত এই প্ৰক্ৰিয়াটো বন্ধ হয় আৰু তৰাটো ইন্ধনৰ নাটনিত ভোগে। তেনে অৱস্থাত তৰাটোৰ উত্তাপ হ্ৰাস পায় আৰু ই ৰঙচুৱা হৈ পৰে। পৰ্যায়ক্ৰমে তৰাটোৰ আকাৰ বৃদ্ধি হ'বলৈ ধৰে আৰু একোটা "ৰঙা দৈত্য" বা red giant তলৈ সলনি হয়। বিটলজুইচ বা আৰ্দ্ৰা নক্ষত্ৰটো বৰ্তমান এনে এক দশাতেই আছে। এটা সময়ত এই তৰাটোৰ কেন্দ্ৰভাগৰ উষ্ণতাৰ লগত বহিঃপৃষ্ঠৰ উষ্ণতাৰ তাৰতম্যৰ বাবে এনে তৰাবোৰ চুপাৰনভা হিচাবে বিষ্ফোৰিত হয়। পৃথিৱীৰ পৰা 600 আলোকবৰ্ষ আঁতৰৰ এই তৰাটোও তেনে এক বিষ্ফোৰণৰ অপেক্ষাত। অৱশ্যে তৰাটো বিষ্ফোৰিত হোৱাৰ 600 বছৰৰ পিছতহে পৃথিৱীবাসীয়ে পাব বিষ্ফোৰণৰ সেই বাৰ্তা !!!

No comments:

Post a Comment