Wednesday 17 October 2018

সৌৰজগতৰ সাম্ভাব্য নৱম গ্ৰহটো


১৯৩০ চনত যেতিয়া প্লুটো আৱিষ্কাৰ হৈছিল, তেতিয়া ইয়াক সৌৰজগতৰ নৱম গ্রহ বুলিয়েই ধৰা হৈছিল। কিন্তু আৱিষ্কাৰৰ ৭৬ বছৰ পিছত, অৰ্থাৎ ২০০৬ চনত "ইণ্টাৰনেচনেল  এষ্ট্ৰোনোমিকেল ইউনিয়ন"ৰ দ্বাৰা গৃহীত গ্রহৰ নতুন সংজ্ঞা অনুসৰি প্লুটোৱে গ্রহৰ স্বীকৃতি হেৰুৱাই আৰু প্লুটোক বামন গ্ৰহ বা বাওনা গ্ৰহ হিচাবে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয়। যদিও প্লুটোক বামন গ্ৰহ হিচাবে শ্ৰেণীবদ্ধ কৰা হয়, বহুতো বিজ্ঞানীয়ে ইয়াৰ বিৰুদ্ধাচৰণ কৰাও দৃষ্টিগোচৰ হৈছিল। সেয়া যিয়েই নহওঁক কিয়, ইণ্টাৰনেচনেল  এষ্ট্ৰোনোমিকেল ইউনিয়নৰ মতে বৰ্তমান সৌৰজগতৰ গ্ৰহৰ সংখ্যা আঠটা।

সম্প্ৰতি আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্রৰ "কেলিফ'র্নিয়া ইনষ্টিটিউট অফ টেকন'লজি"ৰ জ্যোতির্বিজ্ঞানীসকলে সৌৰজগতৰ কেন্দ্ৰৰ পৰা বহু আঁতৰত এটি নতুন গ্ৰহৰ উপস্থিতিৰ তথ্য সদৰী কৰিছে। সৌৰজগতৰ দূৰবর্তী স্থানসমূহৰ বিভিন্ন মহাজাগতিক পদাৰ্থ সমূহৰ গতিপথ বিশ্লেষণ কৰি বিজ্ঞানী সকলে এই সিদ্ধান্তত উপনীত হৈছে। পৃথিৱীতকৈ প্ৰায় দহ গুণ বেছি ভৰবিশিষ্ট এই গ্ৰহটোক ইতিমধ্যে "প্লেনেট এক্স" বা "প্লেনেট নাইন" বুলি নামাকৰণ কৰা হৈছে।

সৌৰজগতৰ অন্যান্য গ্রহসমূহে প্রায় বৃত্তাকাৰ কক্ষপথেৰে সূর্যক প্রদক্ষিণ কৰে। কিন্তু সম্ভাব্য এই গ্রহটোৰ কক্ষপথ উপবৃত্তাকাৰ। সূর্যক এবাৰ প্রদক্ষিণ কৰিবলৈ এই গ্ৰহটোক সময় লাগে প্ৰায় ১০ হেজাৰ বছৰ ! এই গ্রহটোৱে বর্তমান নেপচুন পৰা কেইবাশ কোটি কিলোমিটাৰ দূৰৰ এটি উপবৃত্তাকাৰ কক্ষপথেৰে সূৰ্যক পৰিভ্রমণ কৰি আছে। বিজ্ঞানীসকলৰ হিচাব অনুযায়ী বর্তমান সূর্যৰ পৰা আটাইতকৈ দূৰৰ গ্রহ নেপচুনতকৈও ২০ গুণ দূৰৰ কক্ষপথেৰে সূৰ্যক প্ৰদক্ষিণ কৰি আছে এই  নতুন গ্রহটিয়ে। উল্লেখযোগ্য যে সৌৰজগতৰ অষ্টম গ্রহ নেপচুনৰ দূৰত্বও সূর্যৰ পৰা প্রায় ৪৫০ কোটি কিলোমিটাৰ।

বিজ্ঞানীসকলৰ মতে এই গ্রহটো এটি অতি বিশাল এক "চুপাৰ আর্থ"। সৌৰজগতৰ শেষ প্রান্তত অৱস্থিত "কুইপাৰ বেল্ট"ৰ মহাজাগতিক বস্তু আৰু বিস্তৃত বৰফৰ মাজৰ কোনো এটি অংশৰ মাজতেই এই গ্ৰহটোৰ কক্ষপথ অৱস্থিত। সাম্ভাব্য নৱম গ্রহটো মাধ্যাকর্ষণ ইমানেই বেছি যে, বিজ্ঞানী সকলৰ মতে  বিগত কেইবা হাজাৰ বছৰত এই গ্ৰহটোৱে সৌৰজগতৰ আন গ্রহবোৰক  নিজ নিজ মেৰুদণ্ড সাপেক্ষে সামান্য পৰিমানে বেঁকা কৰি পেলাইছে। কেলিফ'র্নিয়া ইনষ্টিটিউট অফ টেকন'লজিৰ জ্যোতির্বিজ্ঞানী বেটিজিনৰ মতে কুইপাৰ বেল্টৰ পৰা সৌৰজাগতিক পদাৰ্থসমূহ সৌৰজগতৰ বাহিৰলৈ ছিটিকি যোৱাৰ ৰহস্যৰ আঁৰত আছে এই সাম্ভাব্য নৱম গ্রহটোৰ মাধ্যাকৰ্ষণ বল।

বিভিন্ন পৰ্যবেক্ষণ, সৌৰজগতৰ দূৰবর্তী স্থানসমূহৰ বিভিন্ন মহাজাগতিক পদাৰ্থ সমূহৰ গতিপথ অধ্যয়ণৰ লগতে গাণিতিক বিশ্লেষণেৰে বিজ্ঞানীসকলে সৌৰজগতৰ অন্তিম প্ৰান্তত "প্লেনেট এক্স"ৰ উপস্থিতিৰ সম্ভাৱনাৰ তথ্য দাঙি ধৰিলেও, বৰ্তমানলৈ চাক্ষুষ ভাৱে এই গ্ৰহটো দেখা পোৱা নাই। বৰ্তমান কেলিফ'র্নিয়া ইনষ্টিটিউট অফ টেকন'লজিৰ জ্যোতির্বিজ্ঞানীসকলৰ লগতে নাছাৰ বিজ্ঞানীসকলো ব্যস্ত হৈ পৰিছে "প্লেনেট এক্স"ক বিচাৰি উলিয়াবলৈ। হয়তো অতি সোনকালেই নতুন গ্ৰহটোৰ আৱিষ্কাৰে আমাৰ সৌৰজগতৰ মানচিত্ৰখনকেই সলনি কৰি পেলাব।

No comments:

Post a Comment