যেনিয়ে চকু যায়, চৌদিশে কেবল ৰং। ৰঙেৰে ধুই নিয়া নীলিম আকাশখন অথবা দুৰৰ অস্পষ্ট পাহাৰখন, সূৰ্যাস্তৰ ৰঙীণ আভা বুকুত সাৱতি বৈ যোৱা প্ৰবাহমান নৈখন অথবা চোতালৰ দুৱৰিডৰা - সকলোতেই ৰঙৰ আভা। কিন্তু ইয়াৰ বিপৰীতে শুধ বগা, বৰণহীনতাও বহু সময়ত আকৰ্ষণৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈ পৰে। বৰণহীন প্ৰাণী বা এলবিনো প্রাণীৰ কথাকেই ধৰকচোন। হয়, শিৰোনামাত উল্ল্যেখ কৰা শুধ বগা কাউৰীজনীৰ কথাকেই কৈছো। সৌ সিদিনা বাতৰি কাকতত নিশ্চয় পঢ়িবলৈ পাইছে দুলীয়াজানস্থিত অইল ইণ্ডিয়া লিমিটেডৰ মুখ্য ক্ষেত্রীয় কার্যালয়ৰ সমীপত নগেন বৰুৱাদেৱৰ কেমেৰাৰ লেন্সত ধৰা দিয়া বিৰল শুধ বগা কাউৰীজনীৰ কথা !
বৰণহীন এনে প্ৰাণীবোৰ "শুধ বগা" হয়। নিশ্চয় এইখিনিতেই মনত এটা প্ৰশ্ন উদয় হৈছে যে বগা জানো এটা ৰং নহয়? বিজ্ঞানৰ মতে ৰং বা বৰণ হ'ল বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় তৰংগ মাত্ৰ। পদাৰ্থবোৰে বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় তৰংগৰ ৰূপত শক্তি নিৰ্গত কৰে। এই বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় তৰংগবোৰ এটা নিৰ্দিষ্ট তৰংগদৈৰ্ঘ্যৰ সীমাৰ ভিতৰত থাকে আৰু পদাৰ্থটোৱে নিৰ্গত কৰা এই বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় তৰংগ বোৰকেই আমি পদাৰ্থটোৰ ৰং হিচাপে দেখা পাও। বগা ৰঙৰ (?) নিজস্ব কোনো বিদ্যুৎ-চুম্বকীয় তৰংগ নাই আৰু সেইবাবেই দৃশ্যমান ৰঙৰ তালিকাৰ "বগা" বুলি কোনো ৰং নাই। সেইবাবেই বগা ৰঙৰ প্ৰাণীবোৰক বৰণহীন (এলবিনো) বুলি কোৱা হয়।
বিশ্বৰ বিভিন্ন দেশত এলবিনো (albinos) প্ৰাণীবোৰৰ প্ৰতি স্থানীয় লোকসকল অত্যন্ত শ্রদ্ধাশীল আৰু বহুতে এই ধৰণৰ প্ৰাণীবোৰক ভাগ্যৰ প্ৰতীক বুলি জ্ঞান কৰে। আমেৰিকাৰ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ মানুহে শুধ বগা বাইচনক শক্তি আৰু সৌভাগ্যৰ প্রতীক বুলি মানে। বগা অজগৰ, বগা হাতী, বগা কেংগাৰু, বগা ঘৰিয়াল অথবা বগা ময়ুৰ ইত্যাদি অসংখ্য এলবিনো প্ৰাণী এই জীৱকুলতেই বিদ্যমান। এনে ধৰণৰ অসংখ্য উদাহৰণ বিচাৰিলেই পোৱা যাব। মানুহৰ মাজতো "এলবিনিজম" দেখা যায়। বিজ্ঞানীসকলৰ মতে প্ৰতি ১০০ জন লোকৰ ভিতৰত অন্ততঃ এজন লোকৰ দেহত এলবিনিজমৰ জিন থাকে। অৱশ্যে এজন লোক এলবিনিজমত আক্ৰান্ত হ'বলৈ তেওঁৰ পিতৃ আৰু মাতৃ দুয়োজনৰ দেহত এলবিনিজমৰ জিন থাকিব লাগিব।
এলবিনো মানৱ শিশু বা এলবিনো প্ৰাণীৰ জন্মৰ বাবে পিতৃ আৰু মাতৃ উভয়ৰে দেহত ত্রুটিযুক্ত জিন থকাতো জৰুৰী। দেহত স্বাভাৱিক বৰণ সৃষ্টি কৰাৰ বাবে প্ৰাণীৰ দেহত এযোৰ প্ৰভাৱী বা সংকৰ জিন থাকে। যদিহে প্ৰাণীদেহৰ এই জিনযুগ্মৰ এটা জিন স্বাভাবিক আৰু আনটো ক্ৰুটিযুক্ত এলবিনিজম জিন হয়, তেন্তে স্বাভাবিক জিনটোৱে প্ৰাণীটোৰ দেহত যথেষ্ট মেলানিন বা আন বৰণযুক্ত ৰঞ্জক পদাৰ্থ তৈয়াৰ কৰে। আনহাতে যদিহে প্ৰাণীটোৱে পিতৃ আৰু মাতৃ উভয়ৰে পৰা এযোৰ ক্ৰটিযুক্ত জিনহে লাভ কৰে, তেন্তে প্ৰাণীটোৱে দেহত বৰণ সৃষ্টি কৰিব পৰা কোনো ৰঞ্জক দ্ৰব্য সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে আৰু তাৰফলত প্ৰাণীটোৰ ছাল, নোম অথবা সমস্ত দেহ বৰণহীণ বা শুধ বগা হৈ পৰে।
আমি সাধাৰণতে কাউৰী ক'লা ৰঙৰেই দেখা পাও। যদি অকস্মাতে ক'ৰবাত শুধ বগা কাউৰী দেখা পাও, তেন্তে আচৰিত হোৱাৰেই কথা। কিন্তু এইটোও সঁচা যে প্ৰকৃতিৰ বুকুত শুধ বগা কাউৰীও আছে। অৱশ্যে সংখ্যাত খুবেই কম। এইটো সেই বিশেষ কাউৰীজনীৰ জিন সম্বন্ধীয় এটা জন্মগত ত্রুটি মাথোন। জীৱবিজ্ঞানৰ ভাষাত এই কাউৰীবোৰক "এলবিনো কাউৰী" বা "এলবিনো ক্রো" বুলি কোৱা হয়। সাধাৰণতে এনে শুধ বগা কাউৰীবোৰৰ ঠোট আৰু ভৰি দুখন গোলপীয়া বৰণৰ হ'লেও সমস্ত শৰীৰ আবৃত কৰি ৰখা পাখিবোৰ শুধ বগা। আফ্রিকা মহাদেশ আৰু আমেৰিকাত বগা কাউৰী তুলনামুলক ভাবে বেছি কৈ দেখা যায়। এনে বগা কাউৰীক "পাইড ক্রো" বুলিও কোৱা হয়। এই বগা কাউৰীবোৰ আমি সাধাৰণতে দেখা ক'লা ৰঙৰ কাউৰীৰ দৰে একেটা প্ৰজাতিৰেই অন্তৰ্গত যিবোৰ "পিগমেণ্ট" বা ৰঞ্জক পদাৰ্থজনিত সমস্যাৰ বাবে বৰণহীন হৈ পৰে।
No comments:
Post a Comment