Thursday 21 May 2020

সৌৰ নূন্যতম বা Solar Minimum


সমগ্ৰ বিশ্বতেই বিভিন্ন মিডিয়াত আৰু বিজ্ঞান মহলত বৰ্তমানৰ আন এক আলোচ্য বিষয় হ'ল Solar Minimum বা "সৌৰ নূন্যতম"। বিজ্ঞানীসকলৰ সকলৰ প্ৰতিবেদন অনুসৰি নিউয়ৰ্ক টাইমচে লিখিছে যে সূৰ্যৰ উষ্ণতা সাম্প্ৰতিক সময়চোৱাত নূন্যতম মানলৈ নামি আহিছে। তাতকৈও ডাঙৰ কথাটো হ'ল বিভিন্ন মাধ্যমত প্ৰকাশ পাইছে যে সৌৰ নূন্যতম অৱস্থাত প্ৰচণ্ড তুষাৰপাত, ভূমিকম্প, অগ্নিকাণ্ড আনকি দুর্ভিক্ষৰ দিনো আহিব। পৃথিৱীৰ প্ৰতি সূৰ্যৰ কাৰ্যকলাপ নাটকীয় ভাবে কমি আহিছে আৰু ইয়াৰ লগে লগে পৃথিৱীৰ তাপমাত্ৰাও অতি দ্ৰুত হাৰত কমি আহিব। পৃথিৱীত আৰম্ভ হ'ব হিমযুগ। কিন্তু  বৈজ্ঞানিক বাস্তৱতাৰ ক্ষেত্ৰত সৌৰ নূন্যতম বা "ছোলাৰ মিনিমামৰ" লগত ওপৰত উল্ল্যেখ কৰাৰ দৰে এনে প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগবোৰৰ সম্পর্ক স্থাপন কৰা খুবই কঠিন বা এনে ভৱিষ্যত বাণীবোৰৰ বৈজ্ঞানিক সত্যতা প্ৰমাণিত নহয়।

কিন্তু কি এই ছোলাৰ মিনিমাম? সহজ ভাষাত ক'বলৈ হলে সোলাৰ মিনিমাম বা সৌৰ নূন্যতম হ'ল সূর্যৰ তাপ উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াৰ এক স্বাভাৱিক তথা চক্ৰীয় বিজুতি। বৈজ্ঞানিক সকলে এই বিষয়টো অধ্যয়ন কৰিবলৈ সূর্যৰ পৃষ্ঠত দেখা যোৱা ক'লা ৰঙৰ দাগ বা সৌৰ কলংকবোৰৰ সংখ্যা গণনা কৰে। বিজ্ঞানৰ মতে যেতিয়াই সূর্যৰ উপৰিভাগত চৌম্বকীয় কার্য ক্রমনিকা বৃদ্ধি হয়, তেতিয়াই সূর্যৰ পৃষ্ঠত ক'লা বৰণৰ কিছুমান দাগ বা সৌৰ কলংক সৃষ্টি হয়। আনহাতে এই চৌম্বকীয় ক্ষেত্ৰৰ কার্য ক্রমনিকা তেতিয়াই সৃষ্টি হয় যেতিয়া সূর্যৰ পিঠিৰ পৰা "ছোলাৰ ফ্লেয়াৰ" বা সৌৰ ধুমুহা সৃষ্টি হয়। মহাকাশ বিজ্ঞানীসকলে আৱিষ্কাৰ কৰা "এ.আৰ ২৬৬৫" নামৰ সৌৰ ধুমুহাটো সূৰ্য পৃষ্ঠৰ পৰা ৭৫ হাজাৰ কি:মি: দূৰলৈ বিস্তৃত আৰু এই সৌৰ ধুমুহাটো পৃথিৱীৰ পৰাও সহজতে সাধাৰণ ঘৰুৱা যতন ব্যৱহাৰ কৰি চাব পাৰি।

এই ছোলাৰ ফ্লেয়াৰবোৰ হ'ল এনে একোটি ক্রিয়া যাৰ ফলত সূর্যটো অতি  উজ্জ্বল হৈ পৰে। যেতিয়াই এই পৰিঘটনাটো সংঘটিত হয়, তেতিয়াই বৈজ্ঞানিক সকলে এক বিশেষ টেলিস্কোপৰ সহায়ত সূর্যৰ উপৰিভাগত সৃষ্টি হোৱা সৌৰ কলংকবোৰ দেখা পায়। এই সৌৰ কলংকবোৰৰ সংখ্যা এক নির্দিষ্ট সীমাৰ ভিতৰত থাকিলে বুজা যায় যে সূর্যৰ তাপ উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়া স্বাভাৱিক গতিত চলি আছে।

যেতিয়াই সৌৰ কলংকবোৰৰ সংখ্যা এক নির্দিষ্ট সীমাতকৈ কমি যায়, তেতিয়াই এইটো প্ৰতীয়মান হয় যে সূৰ্যৰ বুকুত তাপ উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়াটো স্তিমিত হৈ পৰিছে, অৰ্থাৎ সূৰ্যটো আপেক্ষিক ভাৱে শীতল হৈ পৰিছে। আগতেই উল্ল্যখ কৰিছোঁ যে এইটো সূৰ্যৰ বুকুত ঘটি অহা এটা স্বাভাবিক প্ৰক্ৰিয়া আৰু প্রতি ১১ বছৰৰ মুৰে মুৰে  এনেদৰে সূৰ্যটো শীতল হৈ পৰে। সূৰ্যৰ এই শীতল অৱস্থা ছয় মাহ স্থায়ী হয়। সম্প্ৰতি বিজ্ঞানীসকলৰ গণনাত এইটো প্ৰমাণিত হৈছে যে ২০২০ চনৰ জুন মাহত আমাৰ সূৰ্যটো পুণৰ শীতল হৈ পৰিব আৰু আগন্তুক ছয় মাহলৈ অৰ্থাৎ  ২০২০ চনৰ নৱেম্বৰ মাহৰ শেষলৈ আমি আন এটা "ছোলাৰ মিনিমাম" বা সৌৰ নূন্যতমৰ মুখামুখি হ'ম।

তেন্তে কি আমাৰ বিপদ অনিবাৰ্য? ইয়াৰ ফলত কি সঁচাকৈয়ে পৃথিৱীৰ জলবায়ুত কোনো মাৰাত্মক পৰিবর্তন হ'ব? অথবা তুষাৰপাত, হিমবাহ,  ভূমিকম্প বা দুর্ভিক্ষ আদিয়ে আমাক কোঙা কৰি যাব? বাস্তৱ ক্ষেত্ৰত ছোলাৰ মিনিমামৰ লগত এইধৰণৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগবোৰৰ কোনো সম্পর্ক আছে নে নাই সেই বিষয়ে কোনো নিশ্চিত বৈজ্ঞানিক তথ্য নাই। ১৮১৬ চনত সৌৰ নূন্যতমৰ সময়ত প্রবল ভূমিকম্পই পৃথিৱীৰ বহু কেইখন দেশক  জোকাৰি গৈছিল। সেই বছৰটোত পৃথিবীৰ বহুকেইখন দেশত শীতৰ প্ৰকোপ বঢ়াৰ লগতে বৰষুণৰ পৰিমানো অতি কম আছিল। ফলস্বৰূপে কৃষি ক্ষেত্ৰখনো বেয়াকৈ ক্ষতিগ্ৰস্থ হৈ পৰাত বহুদেশত দুৰ্ভিক্ষ হৈছিল। কিন্তু পৰবৰ্তী সময়ত এই বিষয়ে হোৱা গৱেষণাৰ পৰা সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল যে এই সকলোবোৰ প্ৰাকৃতিক দুৰ্যোগেই একো একোটা কাকতালীয় ঘটনাহে আছিল। এইবোৰৰ লগত ছোলাৰ মিনিমামৰ কোনো সম্পৰ্ক নাছিল। 

ছোলাৰ মিনিমাম সূৰ্যৰ বুকুত সংঘটিত হোৱা এক নিয়মিত আৰু স্বাভাৱিক প্রক্রিয়া। এজন মানুহে যেনেদৰে নিজৰ জীৱনকালত শিশুৰ পৰা বৃদ্ধাৱস্থালৈ ধাপে ধাপে গতি কৰে থিক তেনেকৈয়ে আমাৰ সূৰ্যটোৱেও ইয়াৰ জীৱনকালত বিভিন্ন দশাৰ মাজেৰে ইয়াৰ জীৱন অতিবাহিত কৰে। ছোলাৰ মিনিমামৰ ফলত অৱশ্যে আমাৰ পৃথিৱীত যোগাযোগ ব্যৱস্থা কিছু পৰিমানে ব্যাহত হোৱাৰ শংকা নথকা নহয়। কিন্তু এইটো ইমান চিন্তনীয় বিষয় নহয়। 

No comments:

Post a Comment